Good Practices & Lessons Learned
"Wat zou je opnieuw doen? Wat zou je anders aanpakken?" Vragen die iedereen die met een project bezig is wel eens krijgt, net als wij. We hebben al even vaak tegen elkaar gezegd "oh, als we dat geweten hadden....", maar ook "dat is goed gelukt!".
We delen onze ervaring natuurlijk ook graag met jullie! Onder Good Practices lijsten we dingen op die met glans slaagden op onze test. Bij Lessons Learned vind je een overzichtje van wat we anders zouden aanpakken.
Good Practices
Een Big Bag op een pallet in je garage zetten en deze nadien met een transpallet vervoeren? Check!
Zo voorkomen we dat een dure parkeerplaats afgehuurd moet worden bij de stad. En door de pallet met gevulde Big Bag op spierkracht naar de Koningin Astridlaan te verplaatsen, voorkomen we ook dat een vrachtwagen door de smalle stadsstraten moet rijden.
Afvalcontainers, het is ets dat we eigenlijk zoveel mogelijk willen vermijden. Het betekent meestal het doodsvonnis voor het materiaal dat er in terecht komt en daarnaast is het ook een erg complex gegeven in de stad. Een vrachtwagen moet door smalle straten rijden en in ons geval moeten we ook nog eens de volledige straat afzetten.
Afgekapt kalkpleister van de muren en plafonds hadden we echter in zo'n grote mate, dat de meest economische manier een afzetcontainer was. We hebben ons echter uitvoerig geïnformeerd en de beste afvalverwerker in onze regio gezocht. Daarbij stelden we onomwonden de vraag wat er gebeurde met ons afval, hoe de prijs wordt berekend (transport, huur container, verwerking, ...) en of ze de nodige erkenningen hebben. Sommige containerdiensten werden zichtbaar nerveus bij het stellen van deze vragen.
Uiteindelijk gingen we in zee met Remondis De Vocht uit Rumst. Naast een erg vlotte dienstverlening, waren ze ook zo eerlijk om een minimum en maximum prijs te geven. Pas bij het verwerken van de container wordt voor hen duidelijk wat de kosten zijn. Zo kan oude kalkpleister soms eenvoudig gezeefd worden en als zand gestort worden. Andere kalkpleister moet dan weer behandeld worden als restafval.
Ook gaven ze ons de flexibiliteit om de onbenutte ruimte in de container op te vullen met steenpuin. Dit steenpuin deden we in big-bags, zodat het gescheiden bleef van de kalk. Een dubbele win, zo zorgen we dat er transporten worden uitgespaard en kan de verwerking eenvoudiger gebeuren in het recyclagepark. Zo bespaarden we ook een mooie cent, want gemengde containers zijn aanzienlijk duurder dan selectieve.
Sorteren aan de bron werkt dus echt!
Wie zoekt en vraagt, kan soms de markt veranderen. Aanvankelijk konden we geen containerdienst vinden die smalle containers in zijn assortiment had. Door de vraag te stellen, werd Remondis De Vocht (extra) getriggerd om ze op te nemen in hun assortiment.
Die smalle containers lieten ons ook toe kleinere fracties toch gescheiden af te voeren. Zo slaagde we er in om het beton uit onze woning rechtstreeks te laten af te voeren naar een erkende breker. Zuiver beton kan namelijk gerecycleerd worden. Dicht bij onze woning wordt er bijvoorbeeld op Komet-site gebruik gemaakt van gerecycleerd beton en is er ook een zogenaamd betonakkoord.
Door de goede contacten met Remondis De Vocht hebben we ook geleerd dat ze verdeler zijn van The Cleaner (ondertussen rekuub.be) big-bags. Dit laat ons toe om kleine fracties steenpuin, grond en roofing toch op een selectieve manier af te voeren. En het is ook nog eens goedkoper dan de BRN-zakken die je courant vindt in de bouwmarkt.
Goede ramen voor onze woning vinden, was geen sinecure. Niet alle fabrikanten/leveranciers/installateurs hebben profielen en glas in hun assortiment zitten dat voldoende isoleert. De algemene regel is dat de kaders/profielen van een venster het zwakste punt zijn. Dus het aantal kaders en opendraaiende ramen en/of deuren beperken, heeft grote invloed op het resultaat van de PHPP-berekening. Meer glas-oppervlakte is meestal geen probleem. In het bijzonder de naar buiten opendraaiende ramen in de achtergevel op de verdiepingen hebben veel kader oppervlakte. We zien echter voorlopig niet in, welke andere oplossing we hadden moeten aanwenden om nog te voldoen aan onze eisen (binnen-buiten gevoel).
In diverse vensters lieten we raamcontacten plaatsen. Typisch iets dat voor alarmsystemen wenselijk is. Maar wij willen die ook gebruiken in ons domotica systeem. Met onze naar buiten opendraaiende ramen, is het bijvoorbeeld niet wenselijk om de buitenzonnewering naar beneden te laten als de ramen openstaan. De zonnewering zou immers blokkeren en het doek kunnen verfrommelen. We letten op een aantal dingen hierbij:
We kiezen voor INCERT gekeurde raamcontacten. Zodat ze later alsnog in een alarmsysteem geïntegreerd kunnen worden.
Raamcontacten worden met zorg geplaatst. Bv. niet met een hamer op slagen, want zo kan het interne mechanisme breken.
Aan elk contact wordt een kleine service loop gelaten in de bekabeling. Zodat het contact er uitgehaald kan worden, zonder in de dagkant afwerking te moeten breken.
Voor de sanitaire behoeftes, hebben we de enige WC in de woning zo lang mogelijk behouden tijdens de afbraak. Daarna kwam er een gehuurde mobiele toilet op straat. En zodra de septische put geinstalleerd was, hebben we een tijdelijke toilet op 2dehands gekocht voor enkele euro's. Dit voelde raar aan, want de WC uit de afbraak had hier ook voor kunnen dienen. Spijtig genoeg sneuvelde deze bij het demonteren en op dat moment zagen we ook nog niet in dat we deze in een later stadium van de werken konden hergebruiken. Voor de privacy gebruikten we tijdelijk één van de grote big-bags waarin de glasgranulaten geleverd werden.
Lessons Learned
Co-housing kent vele vormen. Voor ons project kozen we ervoor om individueel een woning te kopen en te verbouwen. Maar we geloven steeds meer in de kracht van samenwerken. Zo maakten we kennis met enkele co-housing projecten en leerden we meer over coöperatief wonen. Mochten we nu starten met de realisatie van onze droom, dan is de kans groot dat we opzoek zouden gaan naar een groep van mensen om een co-housing project mee te realiseren. Dat zou ons schaalvoordelen geven bij de aankoop van het geschikte vastgoed en de realisatie van het bouwproject. Ook kunnen taken verdeeld worden over meer mensen, dan enkel ons tweetjes. Misschien dat we op termijn onze woning nog kunnen onderbrengen in een woningcoöperatie.
Denk dubbel na voor je iets weggooit.
Vanuit het circulaire denken hergebruik je zoveel mogelijk materiaal. Dat impliceert dat je het ook even (of langer) moet kunnen stockeren. Zo lag de zolder vol bestofte isomoplaten. Zelfs na onze hersens te pijnigen, vonden we niet onmiddellijk een bestemming. Op zolder konden ze niet blijven en in het werkhuis (dat we als tijdelijke stockageruimte gebruiken) namen ze teveel plaats in. Daarom wilden we ze toch naar het containerpark brengen, maar omdat ze bestoft waren, liep dat niet van een leien dakje: ze moesten in hele kleine stukjes in een speciale container. Om dat extra werk te vermijden, brachten we ze uiteindelijk naar een afvalwerkingsbedrijf. Enkele maanden later leerden we dat we de platen toch hadden kunnen hergebruiken door ze te vermalen en als isolatie in te blazen. Daarnaast hadden we ze eveneens een nieuw leven kunnen geven als geluidsisolatie.
Rotswol is recycleerbaar, meer zelfs: er bestaat een programma van de fabrikant zelf onder de naam Rockcycle®. Ook op vlak van circulariteit stelt de fabrikant heel wat informatie ter beschikking.
Midden 2019 namen we dan ook contact op met Renewi om rotswol uit onze afbraakwerken aan te bieden. Er was helaas geen interesse voor, zelfs als we het materiaal zelf naar de verwerkingsinstallatie zouden brengen: de hoeveelheid van een kubieke meter was te klein en bovendien waren we geen erkende afbreker. We kregen de boodschap het te behandelen als restafval. Later kwamen we erachter dat we de rotswol als akoestische isolatie in de binnenmuren hadden kunnen gebruiken - net als onze bestofte isomoplaten.Nog iets dat we weggooiden was het ijzeren bad uit de badkamer. Ondanks dat we het wegbrachten naar een oud-ijzer-inzamelingspunt, hadden we het in onze toekomstige tuin nog kunnen gebruiken als mini stadsvijver. Ook via 2dehands.be had het misschien een nieuwe eigenaar kunnen vinden. Door tijd- en plaatsgebrek was het echter eenvoudiger om het als oud-ijzer af te voeren. Dat houdt ons natuurlijk niet tegen dat op het moment we onze stadstuin gaan vormgeven, we elders een bad kunnen redden van de schroothoop. Net zoals in het campagne beeld van de Dikke truien dag in 2020.
En we leren het dus niet, want ook de oude muurankers hebben we achteloos bij het oud ijzer gegooid. Later gebruikte onze aannemer oude muurankers van een vorige werf om onze nieuwe dakgordingen te verankeren in de muur.
Het uitbreken van oude houten vloeren kan op verschillende manieren. De vloerplanken zijn vastgenageld op de vloerbalken. Aanvankelijk probeerde we de planken in hun volle lengte te recupereren. Dit door ze van onder met een hamer los te kloppen en met een koevoet los te wrikken. De nagelkoppen deden in ons geval een groot aantal planken in de lengte barsten, alsook de tand en groef brak bijna overal af. Later zaagde we de vloerplanken door tussen vloerbalken. Je eindigt dan met korte plankjes, die wel mooi intact zijn. Ook kost het veel minder moeite en tijd.
Het leggen van PVC buizen in glasgranulaten is een tijdrovend werk, maar in ons geval noodzakelijk om de juiste vervallen en hoogtes te bereiken. Er wordt geadviseerd om de buizen in een bed van stabilisé te leggen, maar dat vonden wij geen goede oplossing omdat de glasgranulaten hier dan mee vervuild zouden geraken. Het risico is echter wel, dat de granulaten bij het aandammen een barst maken in de PVC. We hebben dan ook erg voorzichtig gewerkt en voorlopig nog geen defecten moeten vaststellen. Een alternatief zou geweest kunnen zijn om met PE of PP buizen te werken. Deze zijn taaier en kunnen allicht beter tegen de druk van de granulaten.
Tussen het afronden van de ruwbouwwerken en de afwerking, lieten we reeds enkele testen doen.
In de overeenkomst met de aannemer zat een blowerdoortest. Hiermee spoorde we nog enkele luchtlekken op, die dan ook eenvoudig konden worden opgelost. Een enkele slecht getapet hoek of venster die bij geregeld diende te worden. Resultaat: n50 = 0,53 m³/h
Via Klimaan konden we beroep doen op de expertise van een warmtecamera. Hiermee werd de goede isolatie bevestigd en waren we zeker dat we nergens iets vergeten waren. Bij de aansluitingen van de ramen kunnen we bij de afwerking nog wat extra isolatie voorzien, om deze zwakke punten extra te vertroetelen.